Çfarë dijmë për klaustrofobinë?

A është klaustrofobia sëmundje apo është gjendje e përkohshme dhe një përvoj e hidhur e cila ka lënë gjurmë në mendjen tonë? Për ta diagnostifikuar pacientin një psikolog ose psikiatër do ta pyeste pacientin për simptomat e tij, ku mund të shfaqen gjatë një konsultimi me pacientin për një çështje tjetër të lidhur me ankthin. Psikologu do të pyeste pacientin për ti bërë një përshkrim të simptomave dhe çfarë i shkakton ato, të përpiqet të përcaktoj se sa të rënda janë simptomat dhe ti përjashtoj llojet e tjera të çrregullimeve të ankthit. Për të identifikuar simptomet mjeku duhej të përdorë një pyetësor i klaustrofobisë për të ndihmuar në identifikimin e shkakut të ankthit, shkallën e klaustrofobisë dhe nivelin e ankthit. Që të diagnostikohet një fobi specifike, duhet të plotësohen kriteret si friga e vazhdueshme e paarsyeshme ose e tepruar e shkaktuar nga prania ose parashikimi i një situate specifike, reagimi i ankthit kur ekspozohet ndaj stimulit, mundësisht një sulm paniku tek të rriturit, ose, tek fëmijët, një zemërim inat, ngjitje, të qara ose ngrirje. Një njohje nga pacientët e rritur se frika e tyre është jashtë proporcionit me kërcënimin ose rrezikun e perceptuar duke përdorur masa për të shmangur objektin ose situatën e frikshme, ose një tendencë për t'u përballur me përvojat, por me ankth. Reagimi, parashikimi ose shmangia e personit ndërhyn në jetën dhe marrëdhëniet e përditshme ose shkakton shqetësime të konsiderueshme, fobia qëndron për disa kohë, zakonisht 6 muaj ose më shumë. Simptomat nuk mund t'i atribuohen një gjendjeje tjetër mendore, siç është çrregullimi obsesiv-kompulsiv (OCD) ose çrregullimi i stresit post-traumatik (PTSD) Simptomat mund të jenë (duke mos u kufuzuar) Klaustrofobia është një çrregullim ankthi. Simptomat zakonisht shfaqen gjatë fëmijërisë ose adoleshencës. Të qenit brenda ose të mendosh për të qenë në një hapësirë të mbyllur mund të shkaktojë frikën se nuk mund të marrësh frymë siç duhet, të mos kesh oksigjen dhe ankth nga të qenit i kufizuar. Kur nivelet e ankthit arrijnë një nivel të caktuar, personi mund të fillojë të përjetojë: • Djersitje dhe të dridhura (ethe) • Ritmi i përshpejtuar i zemrës dhe presioni i lartë i gjakut • Marramendje, të fikët dhe trullosje • Goje e thate • Hiperventilim, ose ”frymëmarrje e rëndë" • Ndezje të shpeshta • Dridhje ose tronditje dhe ndjenjë "fluturash" në stomak • Të përziera • Dhimbje koke • Mpirje • Një ndjesi mbytjeje • Shtrëngim në gjoks, dhimbje gjoksi dhe vështirësi në frymëmarrje • Një dëshirë për të përdorur banjën • Konfuzion ose çorientim • Frika nga dëmtimi ose sëmundja Nuk janë domosdoshmërisht hapësirat e vogla që shkaktojnë ankthin, por frika se çfarë mund t'i ndodhë personit nëse kufizohet në atë zonë. Kjo është arsyeja pse personi ka frikë se i mungon oksigjeni. Shembuj të hapësirave të vogla që mund të shkaktojnë ankth janë: ashensorët ose dhomat e zhveshjes në dyqane, tunele, bodrume ose nënkalimet e trenat dhe metrove, dyer rrotulluese, aeroplanët, tualete publike, makina, sidomos ato me mbyllje qendrore, zona të mbushura me njerëz, lavazhe automatike, disa objekte mjekësore, të tilla si skanerët MRI, dhoma të vogla, dhoma të mbyllura ose dhoma me dritare që nuk happen. Reagimet përfshijnë: kontrollimi i daljeve dhe qëndrimi pranë tyre kur hyni në një dhomë ndjenja e ankthit kur të gjitha dyert janë të mbyllura qëndrimi pranë derës në një festë apo mbledhje të mbushur me njerëz shmangia e drejtimit të automjetit ose udhëtimi si pasagjer kur trafiku ka të ngjarë të jetë i mbingarkuar duke përdorur shkallët në vend të ashensorit, edhe nëse kjo është e vështirë dhe e pakëndshme. Klaustrofobia përfshin frikën e të qenit i kufizuar ose i kufizuar në një zonë, kështu që, detyrimi për të pritur në radhë në një arkë mund ta shkaktojë edhe atë tek disa njerëz. Të gjitha gjendjet e lartëcekura kanë shërim duke trajtuar me deshirë dhe shpresë shume të madhe.